Milliyet.com.tr/ÖZEL Ticaret Bakanlığı’na bağlı Reklam Kurulu fiyat denetimleriyle birlikte ürün güvenliğine ilişkin incelemelerini sürdürüyor. Son olarak dünyaca ünlü bir ayakkabı markasının Türkiye’de satılan bir modelinde doğal deri yerine domuz derisi kullanıldığı ortaya çıktı.
ÜRÜN ETİKETİNDE ‘DOMUZ’ İBARESİ YOK!
Firmanın ilgili ürününün etiketinde ise domuz derisi kullanıldığına dair bir ibarenin olmaması dikkat çekti. Reklam Kurulu’nun değerlendirmesinde, Ticari Reklam ve Haksız Ticari Uygulamalar Yönetmeliği’ne göre, bir ürünün toplumun genel dini hassasiyetlerine aykırı bileşenler içermesi halinde, bu durumun reklamlarda açıkça belirtilmesi gerektiği vurgulandı.
550 BİN TL CEZA KESİLDİ
Reklam Kurulu ürün içeriği hakkında bilgi talep derken, bu talep yerine getirilmedi. Şirketin ispat yükümlülüğünü yerine getirmediğine hükmeden Reklam Kurulu, markanın ilgili yönetmelik ve tüketiciyi koruma kanunlarına aykırı tanıtım yaptığını belirledi. Bu nedenle firmaya 550 bin 59 lira idari para cezası verilirken, aynı zamanda ilgili reklamların durdurulmasına karar verildi.
BU SORUNUN YANITI MERAK EDİLİYOR: PARA İADESİ MÜMKÜN MÜ?
Peki domuz derisi kullanılan bir ayakkabıyı satın alan kişi ürünü kullansa dahi para iadesi talep edebilir mi? Böyle bir durumla karşılaşan vatandaş ne yapmalı? Tüketici Konfederasyonu (TÜKONFED) Başkanı Aydın Ağaoğlu ürünün kullanım ömrünün 2 yıl olduğunu belirtirken, ‘gizli ayıp’ nedeniyle bir bedel iadesi alınabileceğini söyledi.
ÜRÜNÜ ALALI BİRKAÇ SENE GEÇMİŞ VE FATURASI KAYBOLMUŞSA İADESİ MÜMKÜN MÜ?
Peki bir tüketici ürünü birkaç yıl önce satın almış ve fiş, faturasını kaybetmişse ancak ödemeyi banka üzerinden yaptıysa bu durumda bir iade alabilir mi? Konuyla ilgili tüm merak edilenleri TÜKONFED Başkanı Aydın Ağaoğlu ve (TÜKONFED) Başkan Vekili Avukat İbrahim Güllü, milliyet.com.tr’ye değerlendirdi.
‘TOPLUMUN DEĞERLERİNE DİKKAT ETMEK ZORUNDALAR’
Avukat İbrahim Güllü’nün açıklamaları şu şekilde: “Üretici firmalar ürettikleri ürünlerde, pazarladığı ürünlerde tüketicilere yönelik etik kurallara uymalıdır. Bu şu demektir: Yani bir üretici firma pazarlama yaptığı, satışa sunduğu ülkenin, toplumun değerlerine de dikkat etmek zorundadır. Özellikle İslami kesime yönelik Türkiye gibi duyarlılığı olan malum hayvanın her şeyine karşı tepkisi olan ve dinen de günah kabul edilen bir durumda toplumun kültürüne karşı ürettiği ürünlerin içinde bunları gözetmeleri ve kullanmamaları gerekir.
‘KULLANACAKLARSA DA MUTLAKA AMBALAJDA BELİRTİLMELİ’
Eğer kullanacaklarsa bunun mutlaka o kesimin dikkatini çekecek şekilde ambalajlarda belirtilmesi gerekir. Eğer bu yapılmıyorsa hem tüketiciye hizmet ettiği, pazarlama yaptığı ülkenin tüketicisine karşı bir saygısızlık inanç ve kültürlerine karşı bir saygısızlık olarak değerlendirilebilir.
Aynı zamanda bu etiket yönetmeliğine, ambalaj yönetmeliğine de aykırı bir durum söz konusudur. Çünkü bir ürünün içerisinde kullanılan malzemelerin ambalajlarda içeriğinin belirtilmesi gerekir. Hatta hassasiyet olan konularda bu özellikle belirtilmelidir.
‘TÜKETİCİYE KARŞI SAYGISIZLIKTIR’
Bazı gıdalarda şunu görüyoruz: ‘Hiçbir ürünümüzde malum hayvanın yağı, ürünü kullanılmamıştır’ şeklinde o topluma hitaben güzel uyarılarda bulunuyorlar. Bu ayakkabı firmasının ürünlerinde İslami toplumun inançlarını rencide edici şekilde o malzemeyi kullanması tüketiciye karşı saygısızlıktır. Muhteviyatın gizlenmesi sebebiyle aldatıcı bir ürün olarak değerlendirilebilir.
BU ÜRÜNÜ SATIN ALAN VATANDAŞ NE YAPMALI?
Tüketici bununla ilgili olarak da Hakem Heyetlerine başvurarak bedelini talep edebilir.
PARA İADESİ MÜMKÜN MÜ?
‘Ben o ürünü yeni almıştım ancak kullanmak istemiyorum, çünkü derime domuz derisinin temas etmesini istemiyorum, huzursuz olacağım diyerek’ Hakem Heyetine başvurarak parasının iadesini isteyebilir.
‘BU GİZLİ BİR AYIPTIR’
Bu gizli bir ayıp olarak değerlendirilir. Ticaret Bakanlığı’na ihbar ve şikayette bulunulması halinde bu ürünlerin toplatılması bile talep edilebilir.”
FİŞ, FATURA KAYBOLSA BİLE İADE MÜMKÜN MÜ? AYDIN AĞAOĞLU CEVAPLADI
Konuyla ilgili Tüketici Konfederasyonu (TÜKONFED) Başkanı Aydın Ağaoğlu şu ifadeleri kullandı: “Kullanım ömrü dolmamış olan ki bu mevzuatımıza göre 2 yıldır. Ayakkabı vb. ürünleri alan tüketiciler gizli ayıp nedeniyle o güne kadar kullanmış oldukları ayakkabıları verip bedel iadesi talep edebilirler.
‘HİÇBİR KÜLFETE KATLANMADAN BAŞVURABİLİRLER’
Bu iadenin gerçekleşmesi için Tüketici Hakem Heyetlerine fiş, fatura varsa ayakkabılarının görselini eklemek suretiyle internet üzerinden hiçbir külfete katlanmadan ve ücret ödemeden başvurmaları mümkündür.
Ayrıca bu tespit geçen yıl yapılmayıp da 2025 yılında yapılmış olsaydı uygulanacak idari para cezası 550 bin TL yerine 860 bin TL olarak gerçekleşirdi.
Domuz derisi olduğu için kullanmak istemeyenler aldatıcı ticari uygulama nedeniyle artık gizli ayıplı ürün olarak adledilen bu ürünü iade etme hakkına sahiptirler. Fatura veya fişini bulamayanlar kartlı ödeme yaptılarsa kartlı ödeme ekstrelerini Hakem Heyetlerine sunabilirler.”
